Katedra Geodezji
Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
O Katedrze
Katedry Geodezji powstała w 1955 roku, równolegle z otwarciem Wydziału Melioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie. Znaczący jej rozwój nastąpił w roku 1960, gdy uruchomiono kierunek Geodezji Urządzeń Rolnych. Dlatego niedługo potem, w 1964 roku, w Oddziale Geodezji Urządzeń Rolnych powstała Katedra Geodezji Wyższej.
Historię Katedr Geodezji i Geodezji Wyższej do 2004 roku podano za opracowaniami K. Stawowego oraz M. Plewako — "50-lecie Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie" — Wyd. AR, Kraków 2005
Katedra Geodezji
W momencie powstania w 1955 roku Wydziału Melioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolniczej w Krakowie utworzono Katedrę Geodezji. Organizatorem Katedry i jej pierwszym kierownikiem została zastępca profesora dr inż. Anna Łoś. Katedrę dydaktyczną stanowili: mgr inż. Marek Kowalski i mgr inż. Ludwik Dydyński.
Pojawienie się nowego kierunku studiów - Geodezji Urządzeń Rolnych spowodowało powołanie w 1960 roku w ramach Wydziału Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych. Nabór studentów na nowy kierunek studiów i początkowe zajęcia prowadzili przede wszystkim pracownicy Katedry Geodezji. Wymagało to powiększenia jej zespołu. Pracę w Katedrze rozpoczęli wówczas: mgr inż. Krystyna Wziętek, mgr inż. Michał Teodorowicz i mgr inż. Adam Gralak.
Z kolei w 1964 roku do pracy w Katedrze Geodezji przyjęci zostali: mgr inż. Michał Żak, mgr inż. Zofia Mendelowska, mgr inż. Anna Stanowska, mgr inż. Zbigniew Bobowski, mgr inż. Roland Krupiński, mgr inż. Władysław Żurawel. W 1965 roku pracownikami Katedry Geodezji zostali pierwsi absolwenci Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych: mgr inż. Kazimierz Rakoczy, mgr inż. Kazimierz Stawowy i mgr inż. Jerzy Przybylski.
Pracownicy Katedry prowadzili zajęcia z geodezji, rachunku wyrównawczego i obliczeń geodezyjnych oraz rysunku technicznego. Dr Anna Łoś w 1963 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na Politechnice Warszawskiej na podstawie rozprawy "Wyrównanie wielkości zależnych od siebie". W wyniku reorganizacji struktury Uczelni w 1970 roku powstał Instytut Geodezji, w którym znalazły się Katedry: Geodezji, Geodezji Wyższej oraz Fotogrametrii. Jego dyktatorem została dr hab. inż. Anna Łoś.
W latach siedemdziesiątych stopień doktora uzyskali następujący pracownicy Katedry:
- Władysław Żurawel ( 1972, Analiza dokładności wyznaczania pól z pomocą mechanizmów kierujących i nowego przyrządu z fotoelementem, promotor: Anna Łoś);
- Kazimierz Stawowy (1973, Analityczne metody wyrównania sieci poligonowych i sposoby ich modyfikacji, promotor Anna Łoś);
- Waldemar Krupiński (1975, Analiza dokładności niezależnych mikrołańcuchów kątowych, liniowych i kątowo-liniowych, promotor: Janusz Tatarkowski);
- Andrzej Borowiecki (1977, Analiza wpływu warunków nawiązania na dokładność sieci geodezyjnych, promotor: Anna Łoś);
- Bogusława Dobrowolska (1979, Wpływ wzajemnych zależności spostrzeżeń na wyniki wyrównania sieci liniowych wydłużonych, promotor: Anna Łoś);
- Włodzimierz Sawicki (1979, Zagadnienia dokładnościowe niezależnych podwójnych łańcuchów mikrotriangulacji i mikrotriateracji (dowolnego kształtu) z wykorzystaniem najnowszych środków technicznych, promotor: Czesław Kamela).
Po jedenastu latach, w 1981 roku zlikwidowano instytuty i powrócono do dawnej struktury. Powstał wówczas Zakład Geodezji. Jego kierownikiem pozostała profesor Anna Łoś. W 1982 roku Andrzej Jagielski uzyskał stopień doktora na podstawie pracy "Analiza zastosowania metod geodezyjnych do badania erozji i denudacji współczesnej", której promotorem był doc. Marek Kowalski.
Dorota Świątoniowska doktoryzowała się w 1985 roku, przedstawiając pracę "Analiza wartości wskaźników dokładności poziomej osnowy geodezyjnej", której promotorem była prof. Anna Łoś. Rok później stopień doktora uzyskała Barbara Marczewska za prace "Określenie elementów fizycznych rolniczej przestrzeni produkcyjnej w celu jej racjonalnego urządzenia przy wykorzystaniu fotogrametrycznych zdjęć lotniczych". Promotorem był doc. Marek Kowalski.
W 1998 roku doktoryzował się Tadeusz Gargula na podstawie pracy "Badania nad określeniem kryteriów technicznej poprawności oraz zasad kontynuowania pomiarowych sieci modularnych", której promotorem był prof. Roman Kadaj. W 1991 roku prof. dr hab. inż. Anna Łoś przeszła na emeryturę. Kierownikiem Katedry został prof. dr hab. inż. Józef Czaja i pełnił te obowiązki do października 1993 roku. Od października 1993 do grudnia 2002 roku kierownikiem Katedry był prof. dr hab. inż. Roman Kadaj. Po nim, do 31 sierpnia 2004 roku obowiązki kierownika pełnił dr inż. Kazimierz Stawowy.
W latach dwutysięcznych obroniło prace doktorskie czterech pracowników Katedry:
- Zbigniew Siejka (2000, Badania wpływu gęstości składu elementów nawiązania na parametry dokładnościowe poziomych sieci geodezyjnych, promotor: prof. Roman Kadaj);
- Jacek Derwisz (2001, Zastosowanie topografii numerycznej w aspekcie automatycznego tworzenia rysunku warstwicowego, promotor: prof. Roman Kadaj);
- Ireneusz Borowiecki (2001, Metodyka pozyskiwania i przetwarzania danych w powszechnym systemie informacji o nieruchomościach, promotor: prof. Mirosław Żak);
- Marek Ślusarski ( 2002, Metodyka pozyskiwania i doboru danych w celu utworzenia jednolitego systemu informacji o nieruchomościach, promotor: prof. Mirosław Żak).
Zespół Katedry prowadził badania naukowe dotyczące przede wszystkim:
- opracowania elementów technologii zakładania sieci geodezyjnych z wykorzystaniem pomiarów klasycznych i techniki GPS;
- sposobów pozyskiwania i kodowania informacji o terenie w celu zasilenia baz danych SIT;
- opracowania map numerycznych zgodnie z wymaganiami instrukcji K-1;
- modernizacji map ewidencji gruntów w systemie informatycznym;
- określenia kryteriów technicznej poprawności oraz zasad konstruowania pomiarowych sieci modularnych;
- optymalizacji sieci geodezyjnych oraz problematyki DTM;
- opracowania i wdrażania nowych technologii pomiarów oraz metod obliczeń geodezyjnych, bazujących na nowoczesnych instrumentach total stadion i GPS;
- opracowania aplikacji dla programu MicroStation na potrzeby ewidencji osnów geodezyjnych.
W roku 2004 Katedra została połączona z Katedrą Geodezji Wyższej, przyjmując nazwę Katedry Geodezji. Jej kierownikiem został dotychczasowy kierownik Katedry Geodezji Wyższej prof. dr hab. inż. Mirosław Żak.
Przed połączeniem w Katedrze geodezji zatrudnieni byli następujący pracownicy naukowo-dydaktyczni: dr inż. Andrzej Borowiecki, dr inż. Ireneusz Borowiecki, dr inż. Jacek Derwisz, dr inż. Bogusława Dobrowolska, dr inż. Tadeusz Gargula, dr inż. Andrzej Jagielski, dr inż. Waldemar Krupiński, dr inż. Barbara Marczewska, dr inż. Włodzimierz Sawicki, dr inż. Zbigniew Siejka, dr inż. Kazimierz Stawowy, dr inż. Marek Ślusarski, dr inż. Dorota Świątoniowska, mgr inż. Mariusz Zygmunt.
Pracownikami technicznymi byli: mgr inż. Anita Janczarska, mgr inż. Jacek Matecki, mgr inż. Anna Mucha, inż. Marek Rudkowski, mgr inż. Joanna Wertz. Ponadto w katedrze naukowo-dydaktycznej Katedrze Geodezji pracowali: dr Krzysztof Dymowski, dr Leopold Łapiński, mgr Leszek Olbrycht, mgr Stanisław Kalinka, mgr inż. Magdalena Kamińska i mgr inż. Andrzej Paleczny.
opracował dr inż. Kazimierz Stawowy
"50-lecie Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji Akademii Rolniczej im.H.Kołłątaja w Krakowie" Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Kraków 2005.
Katedra Geodezji Wyższej
W związku z inauguracją 1 października 1960 roku kierunku studiów Geodezja Urządzeń Rolnych wynikła potrzeba nauczania przedmiotów związanych z geodezją wyższą, przewidzianych w programie na wyższych latach studiów. Początkowo zlecano prowadzenie zajęć dydaktycznych pracownikom Wydziału Geodezji Górniczej AGH, dr inż. Stanisław Boczarowi i zastępcy profesora dr inż. Januszowi Tatarkowskiemu.
Było to jednak rozwiązanie niewystarczające i dlatego w 1964 roku zorganizowano Katedrę Geodezji Wyższej jako jednostkę Oddziału Geodezji Urządzeń Rolnych przy Wydziale Melioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolniczej. Twórcą Katedry i jej pierwszym kierownikiem był dr inż. Janusz Tatarkowski.
Pierwszymi pracownikami Katedry Geodezji Wyższej byli mgr inż. Marek Plewko i mgr inż. Jan Szczurek. W 1967 r. Janusz Tatarkowski został mianowany docentem. Tematyka badań prowadzonych w Katedrze dotyczyła różnych zagadnień związanych z geodezyjnymi osnowami poziomymi, geodezją inżynieryjną i kartografią matematyczną. Efektem tych badań były w 1973 roku rozprawy doktorskie mgr inż. Marka Plewko pt. "Analiza zasięgu stosowalności niezależnych sieci trygonometrycznych(liniowych i kątowo-liniowych) typu powierzchniowego" oraz mgr inż. Jana Szczurka pt. "Analiza porównawcza dokładności i ekonomiczności poligonizacji i mikrotriangulacji". Promotorem obu rozpraw był doc. Dr inż. Janusz Tatarkowski. W 1976 roku zatrudniony został mgr inż. Klemens Godek.
W tym okresie powstały skrypty autorstwa J. Tatarkowskiego "Kartografia" (1968), "Geodezja wyższa" (1969), "Obliczanie współrzędnych na elipsoidzie ziemskiej Krasowskiego" (1970), "Geodezja dla leśników" (1971) oraz "Geodezja wyższa, cz. II" (1972). Docent Janusz Tatarkowski był człowiekiem Komitetu Geodezji PAN, pełnił tez dwukrotnie funkcje prodziekana Wydziału. Zmarł 19 września 1977 roku.
W roku 1970 w wyniku reorganizacji Wydziału powołano Instytut Geodezji, w którym pracownicy Katedry Geodezji Wyższej tworzyli zespół dydaktyczny, prowadząc zajęcia z tych samych przedmiotów, co w poprzednim okresie. Doc. Dr inż. J. Tatarkowski został zastępcą dyrektora Instytutu.
W nowej strukturze organizacyjnej dawna Katedra odradza się w 1981 roku jako Zakład Geodezji wyższej pod merytoryczną opieką urzędującego prodziekana dr hab. inż. Alfreda Sowy. W 1984 roku kierownikiem Zakładu został prof. dr hab. inż. Stanisław Milbert. Zakład uczestniczył w realizacji badań ( w ramach tematu resortowanego) dotyczących deformacji budowli ziemnych, zapór i wałów przeciwpowodziowych (1986-1990). Tematyka badawczych prowadzonych w Zakładzie Geodezji Wyższej w tym okresie dotyczyła również różnych aspektów odwzorowania Gaussa-Krügera oraz geodezyjnego zastosowania satelitarnych systemów nawigacyjnych typu GPS.
W 1987 roku mgr inż. Klemens Godek przedstawił pracę doktorską pt. "Koncepcja opracowania wieloskalowej mapy zasadniczej bezpośrednich pomiarów przy zastosowaniu reprodukcji kartograficznej", której promotorem był prof. dr hab. inż. St. Milbert. W 1988 roku Zakład zorganizował międzynarodowe sympozjum "Nowe tendencje w pomiarach odkształceń budowli wodno-melioracyjnych". W tym samym roku ukazał się skrypt "Ćwiczenia z geodezji wyższej" autorstwa M. Plewko i J. Szczurka.
W 1990 roku prof. Stanisław Milbert przeszedł na emeryturę, a w 1991 roku kierownikiem Zakładu Geodezji Wyższej został dr hab. inż. Mirosław Żak. W 1992 roku Zakład Geodezji Wyższej przekształcono w Katedrę Geodezji Wyższej. W 1994 roku Mirosław Żak uzyskał tytuł naukowy profesora.
W związku ze zmiana kierownictwa w Katedrze Geodezji Wyższej podjęto nowe tematy badawcze związane z wycena nieruchomości. Wynikało to z aktualnych potrzeb, powstałych w związku z szybko przekształcającymi się stosunkami własnościowymi. W krótkim czasie przyjęto pięciu asystentów: mgr inż. Gabrielę Kosterę i mgr inż. Macieja Filipka.
Prof. Mirosław Żak utworzył w 1992 roku specjalne studium podyplomowe "Szkoła Wiedzy o Terenie". W ciągu 11 lat istnienia Studium ukończyło ponad 1300 osób. Ukończenie Studium dawało m.in. prawo do zdawania państwowego egzaminu na tytuł rzeczoznawcy majątkowego.
Pracownicy Katedry Geodezji Wyższej prowadzą obecnie zajęcia dydaktyczne na studiach dziennych i zaocznych z przedmiotów: "geodezja inżynierska", "geodezja inżynieryjna", "geodezja satelitarna", "geodezja wyższa", "geodezyjne i nie geodezyjne zastosowania GPS", "kartografia", "elektroniczna technika pomiarowa", "instrumentoznawstwo geodezyjne", "podsystemy informacji o terenie" oraz "teoria i zasady szacowania nieruchomości".
W 2001 roku mgr inż. Monika Siejka uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy "Wpływ stanu środowiska na wartość gruntów w strefach przybrzeżnych wód powierzchniowych", której promotorem był dr hab. inż. Zbigniew Piasek.
W 2002 roku Katedra była organizatorem międzynarodowej konferencji" Problematyka geodezyjnej i majątkowej obsługi pozyskiwania terenów pod budowę autostrad", zorganizowanej w Dobczycach. W 2003 roku mgr inż. Alicja Malczewska uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy Pt. "Ocena wpływu cech niezabudowanych nieruchomości gruntowych na ich wartość" (promotor dr hab. inż. Urszula Litwin).
Aktualnie, w Katedrze pracują: prof. dr hab. inż. Mirosław Żak, starszy wykładowca dr inż. Klemens Godek, adiunkci ze stopniem doktora: dr inż. Marek Plewko, dr inż. Monika Siejka i dr inż. Jan Szczurek, asystenci: mgr inż. Maciej Filipek i mgr inż. Gabriela Surowiec oraz pracownicy techniczni: starszy technik Edward Mucha i mgr inż. Józef Skoczek. Ponadto w Katedrze pracowali: doc. dr inż. Janusz Tatarkowski, prof. dr hab. inż. Stanisław Gilbert, dr inż. Alicja Malczewska, mgr inż. Agnieszka Łakomy, mgr inż. Stanisław Dudziuk i mgr inż. Anna Plewko.
opracował dr inż. Marek Plewako
"50-lecie Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie" Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Kraków 2005.
Od czasu połączenia Katedr Geodezji oraz Katedry Geodezji Wyższej stanowisko Kierownika Katedry obejmowali:
- dr hab. inż. Tadeusz Gargula
- prof. dr hab. inż. Wiesław Kosek
- dr inż. Klemens Godek
- dr hab. inż. Waldemar Krupiński, prof. UR
- prof. dr hab. inż. Mirosław Żak